04.01.2021#Birikim
Birikim yapmak hem irade hem istikrar istiyor. Araştırmalara göre bir insanın sahip olduğu irade sınırlı bir kaynak ve irade gösterilmesi gereken konular arttıkça azalarak bitiyor. Farklı bir şekilde ifade edecek olursak, iradenin bir kas gibi kullanıldıkça yoruluyor ve gücü azalıyor. Hani alışveriş poşetleri marketten eve yaklaştıkça ağırlaşır ya, işte öyle.
Hal böyle olunca birikimde de iradenin gerekliliğini minimuma indiren yani birikimi bir şekilde kendi kendine yapılır hale getiren veya seni birikim yapmak zorunda bırakan birikim yöntemleri en etkili yöntemler oluyor. Örneğin her ay maaştan belli bir miktarın “dokunulmaz” bir hesaba aktarılmasına dayanan devlet destekli BES veya özel emeklilik sistemlerinin amacı katılımcıların bir kere birikim kararı verdikten sonra çıkışlarını zorlaştırarak devamlılıklarını sağlamak. Özetle, zorlanmadan birikim yapmak için yapabileceğin en güzel şey iradeyi minimize edecek araçlar bulmak. Biz de buna yardımcı olacak, işe yarayan para biriktirme yöntemlerini sıraladık:
Önce birikimi ayırmalı, sonra harcamalarını yapmalısın. Bunu da en iyi düzenli talimatla para yattığı an “kenara” ayıran bir birikim hesabıyla yapabilirsin. Tüm harcamaları gerçekleştirdikten sonra kalan parandan bir miktar ayırmayı planlıyorsan ay sonuna elinde birikim yapabileceğin kadar bir miktar kalmaması çok olası, şimdiden uyaralım.
Alışverişlerde Para Üstlerinden Kalan Bozuk Paraları Biriktirmek Bir üst limit belirleyip (örneğin 10 TL) bu miktarın altındaki tüm para üstlerini kenara ayırdığında biriktirdiğin miktara şaşıracaksın. Bir süre denedikten sonra aylık biriktirebildiğin miktarın hedefine yakınlığına bağlı olarak üst limitini yükseltebilir veya düşürebilirsin.
Neden kendi kendini vergilendirmeyesin? :) Temel ihtiyaçların dışında yaptığın harcamaların belirli bir yüzdesini birikim hesabına aktarabilirsin. Örneğin o ay 200 TL kozmetik harcaman varsa 20 TL’ni de birikimin için ayır, her harcama için bunu yaparsan farkında olmadan birikimin artacaktır. Tek yapman gereken her alışverişinde sorgulamadan bunu bir alışkanlık haline getirmek.
Bu bariz bir çözüm gibi ama aslında çoğumuzun yapamadığı bir şey. İhtiyacın olmayan şeylere harcadığın paraları aslında potansiyel birikiminden harcıyorsun. İşin sırrı her alışverişte “buna gerçekten ihtiyacım var mı?” diye sormak. Hiçbirimiz aziz/azize değiliz, elbette bazen keyfi harcamaların olacaktır fakat unutma ki bunu ne kadar aza indirgersen o kadar birikim yapabileceksin. (Buraya bilinçli tüketim linki verelim.)
Altın günü yalnızca annelerin yaptığı kısırlı gün olarak anılsa da aslında etkili bir birikim yöntemi. İş arkadaşlarınla veya ailenle altın günü yaparak kendini birikim yapmak zorunda bırakabilirsin. Birikim yapmak istediğin miktarı belirle, çevrendekileri ikna et ve kura çekip altın gününüzü başlatın. Her ay sırası gelen diğerlerinden altın günü miktarını alsın ve böylece hepiniz birikim yapmış olun.
Birikim yapamayanların, birikim yapmak isteyip de bir türlü başlayamayanların biricik kurtarıcısı Çember ile tamamen dijital ve kısırsız altın gününü 1 dk içinde organize edebilirsin. Hedefi belirle ve arkadaşlarını oluşturduğun çembere davet et. Kişi sayısı tamamlandığında çember başlar ve her ay size ödeme zamanını/miktarını hatırlatır. Ödeme günü uygulamaya girip ödeme yapacağın arkadaşının ibanını kolayca alır, ödemeni yaparsın. Sıra sana geldiğinde de ödemelerini alıp, arkadaşlarını onaylarsın. Böylece herkes online olarak birikim durumunu takip edebilir.
###Kaynaklar:
https://www.petershallard.com/how-to-save-and-spend-your-willpower-like-a-pro/ https://www.apa.org/topics/willpower https://www.hustleescape.com/saving-money-psychology-research/